یائسگی برای بسیاری از زنان، واژه‌ای نگران‌کننده و مبهم است؛ اما اگر زودتر آن را بشناسید، می‌تواند به جای ترس، به آغاز آگاهی و مراقبت تبدیل شود. این مرحله طبیعی از زندگی، به‌صورت ناگهانی اتفاق نمی‌افتد بلکه با علائم آرام و تدریجی خود را نشان می‌دهد.
اولین نشانه‌های یائسگی شامل بی‌نظمی در قاعدگی، کاهش قدرت باروری و میل جنسی، گُر گرفتگی، اختلال در خواب و تغییرات خلق‌وخو می‌شود. شناخت اولین علامت یائسگی، به شما کمک می‌کند با بدنتان هوشمندانه‌تر رفتار کرده و سلامت‌تان را حفظ کنید و با ذهنی آماده وارد این فصل جدید از زندگی‌تان شوید. اگر به دنبال درک ساده از اولین نشانه‌های یائسگی هستید، ادامه این مطلب برای شماست.
به هم خوردن نظم قاعدگی؛ اولین علامت یائسگی
نخستین نشانه ورود به سن یائسگی معمولاً با بی‌نظمی در چرخه قاعدگی خودش را نشان می‌دهد. این تغییر ممکن است به شکل کوتاه‌تر یا بلندتر شدن فاصله بین پریودها، کاهش یا افزایش میزان خون‌ریزی و حتی حذف چند دوره پشت سر هم پریود باشد. دلیل اختلال در نظم قاعدگی، کاهش تدریجی هورمون استروژن است که عملکرد طبیعی تخمدان‌ها را مختل می‌کند.
اگر قاعدگی‌تان ناگهان دیرتر از همیشه اتفاق می‌افتد یا چند ماه قطع و دوباره شروع می‌شود، این می‌تواند اولین علامت ورود به مرحله پیش‌یائسگی باشد. اگر در کنار بی‌نظمی قاعدگی، پوست پوست شدن صورت یا خشکی‌های غیرمعمول پوستی را تجربه می‌کنید، ممکن است نشان‌دهنده کاهش رطوبت پوست ناشی از افت استروژن باشد؛ پس بهتر است به تغییرات ظاهری هم توجه ویژه‌ای داشته باشید. البته بی‌نظمی پریود در برخی بیماری‌ها مثل سندروم تخمدان پلی‌کیستیک هم دیده می‌شود؛ بنابراین بهتر است برای بررسی دقیق‌تر حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
نکته: اگر بیشتر از ۱۲ ماه بدون پریود بودید، یائسگی کامل اتفاق افتاده است.
کاهش قدرت باروری؛ ایا در زمان یائسگی امکان بارداری هست؟
یکی از سوالات رایج زنان در آستانه یائسگی این است: «بعد از یائسگی امکان بارداری هست» در پاسخ به این پرسش باید گفت بله، اما به‌سختی و با احتمال بسیار پایین!
در دوران پیش‌یائسگی (که معمولاً بین ۴ تا ۸ سال طول می‌کشد)، تخمک‌گذاری هنوز به‌صورت نامنظم انجام می‌شود و احتمال بارداری هرچند کم، اما وجود دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود زنان تا ۱۲ ماه پس از آخرین پریود قبل از یائسگی از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنند.
همچنین کاهش کیفیت تخمک‌ها در این دوره احتمال بارداری سالم را کاهش و خطر سقط یا ناهنجاری جنینی را افزایش می‌دهد؛ بنابراین اگر در این دوره تمایل به بارداری دارید، برای تقویت تخمدان در یائسگی حتما باید با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
یائسگی و درد مفاصل؛ درد عضلات در یائسگی را جدی بگیرید!
بسیاری از زنان در دوران پیش‌یائسگی و یائسگی از دردهای مبهم یا مزمن در مفاصل و عضلات شکایت دارند که البته جزو اولین علامت یائسگی محسوب می‌شود. درد عضلات در یائسگی ناشی از افت سطح استروژن است که نقش مهمی در حفظ بافت‌های همبند، عضلات و استخوان‌ها دارد.
این درد ممکن است در نواحی خاصی مثل زانوها، شانه‌ها، گردن یا انگشت‌ها ظاهر شود و با سفتی صبحگاهی عضلات یا احساس خشکی همراه باشد. پس اگر قبلاً فعالیت‌های روزمره را بدون درد انجام می‌دادید و حالا حرکات ساده برای‌تان سخت‌تر شده، این می‌تواند یکی از علائم اولیه یائسگی باشد.
اگر این دردها به‌مرور باعث ضعف عضلانی یا تغییرات ظاهری روی پوست شده‌اند، شاید بد نباشد بررسی کنید آیا لیزر ترک های پوستی برای شما مناسب است یا نه. این ترک‌ها گاهی بر اثر تغییرات هورمونی سریع، کاهش کلاژن یا حتی بی‌تحرکی در دوران یائسگی ایجاد می‌شوند.
برای کنترل یائسگی و درد مفاصل، بهتر است ورزش‌های سبک مثل پیاده‌روی، حرکات کششی، تغذیه حاوی کلسیم و ویتامین D و ماساژ درمانی را در برنامه روزمره خود بگنجانید. در صورت درد مداوم نیز، بهتر است به پزشک ارتوپد مراجعه کنید تا شما را برای بررسی پوکی استخوان یا آرتروز معاینه کند.
کاهش میل جنسی و احساس خشکی در واژن هنگام یائسگی
کاهش میل جنسی و خشکی واژن معمولاً به‌دلیل کاهش سطح استروژن اتفاق می‌افتد؛ هورمونی که نقش مهمی در حفظ رطوبت، جریان خون و حساسیت بافت واژن دارد. وقتی استروژن کاهش پیدا می‌کند، دیواره‌های واژن نازک‌تر و خشک‌تر می‌شوند که منجر‌به سوزش، خارش یا درد هنگام رابطه جنسی می‌شود. در نتیجه، بسیاری از زنان از کاهش لذت جنسی یا حتی دوری از رابطه زناشویی شکایت می‌کنند.
اگر شما هم اولین علامت یائسگی را تجربه می‌کنید، نگران نباشید؛ راهکارهای ساده‌ای مثل استفاده از روان‌کننده‌های پایه آب، ژل‌های مرطوب‌کننده واژن یا داروهای موضعی با تجویز پزشک این مشکل را به‌خوبی کنترل می‌کنند. مشاوره با پزشک زنان یا سکس‌تراپیست هم کمک بسیاری به بهبود رابطه و کیفیت زندگی جنسی‌تان می‌کند.
در این دوران، زنان ممکن است علاوه بر مشکلات جنسی، متوجه جوش‌های هورمونی یا حتی قرمزی و التهاب روی سینه‌ها شوند. البته برای بررسی علت جوش قرمز روي سينه زنان، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا هم از نظر هورمونی و هم از نظر سلامت پستان بررسی شوید.
گُرگرفتگی؛ شایع‌ترین علائم اولیه یائسگی
گرگرفتگی، یکی از رایج‌ترین و مهمترین علائم یائسگی است که بیش از ۷۰٪ از زنان آن را تجربه می‌کنند. این حالت به‌صورت احساس ناگهانی گرمای شدید در قسمت بالای بدن (مخصوصاً صورت، گردن و سینه) ظاهر می‌شود و معمولاً با تعریق، تپش قلب یا سرخی پوست همراه است. گرگرفتگی‌ها ممکن است در طول روز یا شب اتفاق بیفتند و از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشند. اگر این حالت در شب رخ دهد، به‌صورت تعریق شبانه بروز پیدا می‌کند و موجب اختلال در خواب شما می‌شود.
علت اصلی پدیده گُرگرفتگی در یائسگی، کاهش سطح استروژن و اختلال در تنظیم دمای بدن توسط هیپوتالاموس (مرکز کنترل دما در مغز) است. برای کاهش شدت گرگرفتگی، پیشنهاد می‌شود از مصرف غذاهای تند، نوشیدنی‌های داغ، کافئین و الکل خودداری کرده و دمای اتاق خوابتان را خنک‌تر نگه دارید. تکنیک‌های تنفسی، ورزش منظم، لباس‌های نخی و در موارد شدید، درمان‌های هورمونی زیر نظر پزشک به کنترل این علامت اولیه یائسگی کمک می‌کنند.
نکته جالب این است که برخی از زنان در این دوره برای کاهش تعریق و شاداب نگه داشتن پوست صورت خود از تکنیک‌هایی مانند بی بی بوتاکس استفاده می‌کنند؛ این روش با دوز کم بوتاکس انجام می‌شود و بدون فلج عضلات، به بهبود ظاهر پوست کمک می‌کند و از برافروختگی مداوم جلوگیری می‌کند.
اختلال در خواب؛ یکی از اولین نشانه‌های یائسگی
اگر شب‌ها مدام از خواب می‌پرید، به‌سختی به خواب می‌روید یا صبح‌ها احساس خستگی می‌کنید، ممکن است بدنتان در حال گذر از مرحله پیش‌یائسگی باشد. این مشکل می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از گرگرفتگی شبانه و تعریق گرفته تا تغییرات هورمونی که روی عملکرد مغز و چرخه خواب تأثیر می‌گذارند. کاهش سطح استروژن و پروژسترون باعث می‌شود بدن راحت‌تر از خواب بیدار شود و کیفیت خواب پایین بیاید.
برای کاهش این علائم یائسگی، می‌توانید قبل از خواب از نوشیدنی‌های آرام‌بخش مثل دمنوش بابونه استفاده کنید، دمای اتاق را پایین نگه دارید، از دستگاه‌های دیجیتال فاصله بگیرید و روتین خواب منظم‌تری داشته باشید. در صورت ادامه‌دار بودن مشکل، مشورت با پزشک متخصص نیز بسیار مفید است. همچنین اگر از تیغ برای اصلاح بدن استفاده می‌کنید، بهتر است برای جلوگیری از جوش بعد از اصلاح بدن، از ژل‌های ضدجوش یا آبرسان استفاده کنید تا تحریک پوستی در شب، مانع خوابتان نشود.
تغییرات خلق‌وخو؛ افسردگی یائسگی و اختلال در احساسات
ورود به سن یائسگی فقط یک تغییر جسمی نیست؛ بلکه روی وضعیت روانی و خلق‌وخوی فرد هم تاثیرگذار است. نوسانات هورمونی، به‌خصوص افت استروژن، باعث تغییرات قابل‌توجهی در احساسات و رفتارهای روزمره می‌شوند. برخی از رایج‌ترین نشانه‌های روانی و افسردگی یائسگی عبارت‌اند از:
- احساس غم یا افسردگی بی‌دلیل
- زودرنجی و تحریک‌پذیری بالا
- اضطراب یا نگرانی دائمی
- بی‌حوصلگی یا بی‌انگیزگی نسبت به فعالیت‌های روزمره
- کاهش تمرکز و حافظه
- احساس عدم کنترل بر هیجانات (مثل گریه‌های ناگهانی یا عصبانیت سریع)
اگر این تغییرات شدید یا طولانی‌مدت باشند، لازم است با پزشک یا روان‌درمانگر صحبت کنید. البته در این دوران، برخی زنان دچار کاهش اعتمادبهنفس نسبت به ظاهر خود نیز می‌شوند. به‌همین دلیل، انجام ورزش‌های ملایم مثل یوگا، استفاده از ماسک‌های صورت و حتی تمرینات کوچک برای لاغری ران و ساق پا در یک هفته می‌تواند هم از نظر روانی و هم فیزیکی اثر مثبتی روی خلق‌وخو شما بگذارد.
آگاهی و مراقبت؛ کلید عبور از یائسگی و پذیرفتن آن
یائسگی یک روند طبیعی در زندگی زنان است، اما وقتی از قبل علائم آن را بشناسید، دیگر غافلگیر نخواهید شد. نشانه‌هایی مثل بی‌نظمی در پریود، گرگرفتگی، تغییرات خلقی یا اختلال خواب، پیام‌هایی هستند که بدن به شما می‌دهد تا بیشتر مراقبش باشید. در واقع، آگاهی از این نشانه‌ها به شما کمک می‌کند با آرامش، سلامت‌تان را مدیریت کنید و سبک زندگی‌تان را هوشمندانه‌تر تنظیم کنید.
اگر حس می‌کنید بدنتان در حال تغییر است، لازم نیست نگران باشید؛ فقط کافی است با دقت گوش کنید و در صورت نیاز، از پزشک مشورت بگیرید. هرچه زودتر این تغییرات را بشناسید، بهتر می‌توانید با آن‌ها کنار بیایید و کیفیت زندگی‌تان را حفظ کنید.
اگر پس از یائسگی دچار کاهش اعتمادبهنفس شده‌اید و قصد دارید خدمات زیبایی مختلفی روی پوست خود انجام دهید، کلینیک زیبایی الف با بهترین متخصصان پوست و زیبایی در خدمت شماست. شما می‌توانید با تجربه بهترین مواد زیبایی همچون بوتاکس دیستون، یا دستگاه‌های نوین جوانسازی و لاغری نظیر RF و ترواسکالپ، زیبایی را به بدن و چهره خود بازگردانید.
