آیا می‌دانستید که طبق تحقیقات، بیش از ۲۰ درصد از افراد در طول زندگی‌شان با جوشهای کف سر مواجه می‌شوند؟ جوشهای کف سر یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی هستند که ممکن است بسیار دردناک و ناراحت‌کننده باشند.
جوشهای کف سر به دلایل مختلفی مانند عدم رعایت بهداشت، تغییرات هورمونی یا مشکلات داخلی بدن بروز می‌کنند. برای از بین بردن و درمان خانگی جوش سر باید ابتدا حتما علت جوش کف سر شناسایی شود.
در ادامه بهترین راهکارهای درمانی و روش‌های پیشگیری از جوش پشت گردن و کف سر را بررسی می‌کنیم. اگر برای‌تان سوال است که آیا جوش سر خطرناک است یا خیر. با مطالعه این مقاله پاسخ سوال خود را دریافت خواهید کرد؛ بدین‌ترتیب به‌راحتی می‌توانید برای درمان جوش سر اقدام کنید!
علت جوش کف سر چیست؟
پوست سر هم مانند صورت، دارای غدد چربی و فولیکول‌های مو است که اگر دچار انسداد یا التهاب شوند، ممکن است جوش بزنند. دلیل جوش زدن سر شامل چربی زیاد، آلودگی، شامپوی نامناسب یا حتی مشکلات هورمونی می‌شود. برای اینکه بدانید جوش کف سر نشانه چیست، حتما باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. در ادامه علت جوش روی سر را بررسی می‌کنیم.
1. چربی بیشازحد پوست سر (سبوره)؛ اصلی‌ترین علت جوش کف سر
وقتی غدد چربی پوست سر بیشازحد فعال باشند، چربی اضافی منافذ پوست را می‌بندد و باعث جوش شود. این نوع جوش‌ها معمولاً در افراد با پوست چرب بیشتر دیده می‌شود.
2. جوش کف سر نشانه چیست؟ شست‌وشوی ناکافی یا بیشازحد موها
اگر موها را کمتر از حد نیاز بشویید، چربی، عرق، سلول‌های مرده و آلودگی روی پوست سر جمع می‌شود و باعث بسته‌شدن فولیکول‌ها و ایجاد جوش کف سر می‌شود. از طرفی، شست‌وشوی بیشازحد با شامپوهای قوی نیز موجب تحریک پوست سر و افزایش تولید چربی جبرانی خواهد شد.
3. استفاده از محصولات نامناسب (شامپو، ماسک مو، اسپری)
برخی شامپوها، نرم‌کننده‌ها یا محصولات حالت‌دهنده که حاوی مواد کومدوژنیک (مسدودکننده منافذ) هستند، اصلی‌ترین دلیل جوش زدن کف سر محسوب می‌شوند. همچنین باقی‌ماندن کف شامپو یا نرم‌کننده روی پوست سر یکی از رایج‌ترین علت جوش های کف سر است.
4. تغییرات هورمونی؛ علت جوش پشت سر و گردن
تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری و دوره قاعدگی به‌دلیل مصرف برخی از داروها رخ می‌دهد. مصرف دارو، باعث افزایش هورمون تستوسترون می‌شوند و در نهایت منجربه تحریک غده‌های چربی و ایجاد جوش روی سر خواهد شد.
5. استرس؛ شایع‌ترین علت جوش زدن سر
استرس به‌طور‌غیرمستقیم باعث افزایش جوش‌ها می‌شود. در واقع استرس منجربه افزایش هورمون‌های کورتیزول و آندروژن می‌شود که این هورمون‌ها تولید سبوم (چربی طبیعی پوست) را افزایش می‌دهند. تولید بیشازحد چربی به انسداد منافذ پوست کمک می‌کند و زمینه‌ساز ایجاد جوش روی سر و سایر نقاط بدن می‌شود.
6. رژیم غذایی ناسالم؛ دلیل جوش پشت گردن و روی سر
مصرف بیشازحد شیرینی‌جات، چربی، فست‌فود، قندهای ساده، لبنیات و غذاهای پرکالری روی سلامت پوست تاثیر می‌گذارد و باعث افزایش التهاب و تحریک پوست می‌شوند. بدین‌ترتیب جوش‌هایی روی کف سر ایجاد می‌شود.
7. جوش در سر نشانه چیست؟ باکتری‌ها یا قارچ‌ها (فولیکولیت)
انسداد فولیکول‌های مو زمانی اتفاق می‌افتد که چربی (سبوم) و سلول‌های مرده پوست به‌طورمداوم در منافذ پوست تجمع می‌کنند. این انسداد محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند که منجربه التهاب و ایجاد جوش می‌شود. تعریق زیاد، به‌خصوص اگر سر به‌طور‌منظم شسته نشود، این انسداد را تشدید می‌کند و منجربه ایجاد دانه زیر پوستی در سر یا فولیکولیت می‌شود. این حالت ممکن است با خارش، درد، یا قرمزی همراه باشد.
8. استفاده مداوم از کلاه یا روسری؛ یکی از دلایل جوش سر
پوشاندن مداوم سر و تعریق زیاد بر اثر آن باعث ایجاد محیط گرم و مرطوب برای رشد باکتری و بسته شدن منافذ پوست سر می‌شود.
9. ایجاد جوش سر ناشی از بیماری‌های پوستی (پسوریازیس یا درماتیت سبورئیک)
درماتیت سبورئیک یک وضعیت التهابی شایع است که معمولاً در پوست سر و نواحی پرچربی بروز می‌کند. این وضعیت باعث قرمزی، خارش و پوسته‌پوسته شدن پوست سر می‌شود و با تولید بیشازحد چربی یا تحریک پوست، منجربه انسداد منافذ و ایجاد جوش می‌شود؛ بنابراین درماتیت سبورئیک را می‌توان علت جوش کف سر به شمار آورد.
همچنین وجود بیماری‌های پوستی دیگر مانند شوره، پلانوپیلاریس و لوپوس دیسکوئید نیز باعث ایجاد جوش پشت سر و گردن خواهند شد که می‌توانید با لیزر آر اف به‌راحتی جوش و جای جوش پشت گردن را از بین ببرید. برای اطلاع از هزینه لیزر جای جوش با ما در کلینیک الف تماس بگیرید.
درمان خانگی جوش سر با روش های موثر
پوست سر نیز مانند پوست صورت نیاز به پاکسازی، تعادل چربی و مراقبت مناسب دارد. در بسیاری از موارد، جوشهای سطحی و التهابی کف سر را می‌توان با راهکارهای خانگی و طبیعی کنترل یا حتی درمان کرد. شما با موادی مانند سرکه سیب، روغن درخت چای، روغن جوجوبا، آب گوجه‌فرنگی، آب لیمو و همچنین شست‌وشوی درست پوست سر، می‌توانید برای درمان جوش سر اقدام کنید.
درمان جوش کف سر با سرکه سیب
پس از بررسی علت جوش سر بهتر است با روش‌های درمانی این عارضه نیز آشنا شوید؛ سرکه سیب به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی، به پاکسازی پوست سر از چربی اضافه، باکتری‌ها و سلول‌های مرده کمک می‌کند. وقتی از سرکه سیب به‌عنوان درمان جوش سر استفاده می‌کنید، تعادل pH پوست را تنظیم می‌کند و مانع از رشد بیشتر باکتری‌ها که خود علت اصلی ایجاد جوش‌هاست، می‌شود.
برای استفاده از سرکه سیب، کافی است آن را با آب رقیق کنید (به نسبت 1 به 3) و به‌آرامی روی پوست سر ماساژ دهید. بعد از چند دقیقه می‌توانید آن را بشویید. با استفاده منظم، جوش‌ها کاهش پیدا می‌کنند و پوست سرتان حس تازگی خواهد داشت. همچنین می‌توانید از این ماده برای از بین بردن جوش بعد از شیو بدن نیز استفاده کرده و پوست یکدست‌تری داشته باشید.
شست‌وشوی مناسب پوست برای درمان جوش پشت سر
اولین عامل برای جلوگیری از بروز جوش کف سر، رعایت بهداشت است. علت جوش سر می‌تواند از عدم شستشوی کافی، پوشیده بودن مداوم موها و استفاده از شامپو مو نامناسب و وازلین باشد. این محصولات ممکن است با پوست سر شما سازگار نباشد.
شستشو پوست سر باید با قسمت نرم نوک انگشتان انجام شود. زمان شستشو مراقب باشید که ناخن‌ها به پوست سر برخورد نکنند و باعث ایجاد زخم و خارش نشوند. درست است که استفاده از محصول وازلین برای موها کاملا اشتباه است، اما از بین بردن جوش سر سیاه بینی با وازلین یک روش رایج است که با پوست صورت سازگار خواهد بود.
استفاده از روغن درخت چای برای تسکین درد و رفع جوش روی پوست سر
روغن درخت چای حاوی خاصیت ضد‌عفونی‌کننده، ضد‌قارچ و ضد‌باکتری است. این محصول یک ماده تمیز‌کننده پوست سر محسوب می‌شود که حتی برای رفع خارش بعد از لیزر نیز موثر خواهد بود. این روغن غنی از عناصر و املاح معدنی برای تقویت و ارتقا سلامت پوست سر است.
ضد‌باکتری بودن این روغن، باکتری‌های موجود در جوش و آکنه را از بین برده و به درمان جوشهای عفونی پوست سر کمک می‌کند. شما می‌توانید هفته‌ای یک الی دو‌بار چند قطره از این روغن را روی کف سر ریخته و آن را به‌خوبی ماساژ دهید تا جذب پوست سر شود.
روغن جوجوبا؛ رفع‌کننده موثر جوش های پشت سر
روغن جوجوبا حاوی مقادیر قابل‌توجهی از ویتامین E ،A، عناصر آنی‌اکسیدان و اسیدهای چرب امگا است. این عناصر در مقابل تجمع سلول‌های مرده، چربی اضافه و عوامل عفونت‌زا مقاومت می‌کند. روغن جوجوبا متعادل‌کننده تولید سبوم پوست است و برای پوست‌های مستعد آکنه یک درمان طبیعی محسوب می‌شود.
استفاده از این محصول بعد از لیزر نیز، به پوست لطافت و نرمی می‌بخشد. می‌توانید هفته‌ای یکبار پوست سر را آغشته به این روغن کرده و آن را روی پوست ماساژ دهید. همچنین اگر قصد لیزر موهای زائد دارید، برای اطلاع از قیمت لیزر فول بادی کلینیک الف، با ما تماس بگیرید.
درمان جوش کف سر در طب سنتی با آب گوجه‌فرنگی
گوجه‌فرنگی سرشار از ویتامین C و A است که به تنظیم تولید چربی پوست کمک می‌کند و خاصیت ضدباکتریایی آن باعث پاکسازی پوست سر از آلودگی‌ها و باکتری‌ها می‌شود. وقتی آب گوجه‌فرنگی را روی پوست سرتان ماساژ می‌دهید، اسیدهای طبیعی موجود در آن به باز کردن منافذ پوست کمک کرده و از ایجاد جوشهای جدید جلوگیری می‌کند.
با خرد کردن یک گوجه‌فرنگی تازه و ماساژ دادن آب آن روی پوست سرتان به‌راحتی می‌توانید شروع کنید. اجازه دهید 10 تا 15 دقیقه بماند و سپس آن را با آب ولرم بشویید. این کار به‌طورطبیعی التهاب را کاهش داده و پوست سر شما را شاداب و تمیز نگه می‌دارد. برای نتیجه بهتر، این روش را چند بار در هفته تکرار کنید و خیلی زود خواهید دید که پوست سرتان به‌طرز‌شگفت‌انگیزی صاف‌تر و بدون جوش خواهد شد! پس از انجام و تکرار این کار پیشنهاد می‌کنیم، موهای خود را اسیدتراپی کنید تا احساس خوشایندی بیشتری از کف سر و موهای‌تان داشته باشید. اگر برای‌تان سوال است که اسید تراپی چیست؛ حتما روی لینک درج شده کلیک کرده و مقاله مورد‌نظر را مطالعه کنید.
استفاده از آب لیمو برای از بین بردن جوش دردناک کف سر
آب لیمو طبیعی‌ترین درمان جوش پشت سر محسوب می‌شود که به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی خود، التهابات ناشی از جوش‌ها را کاهش داده و تسکین می‌دهد. وقتی جوشهای سر دردناک می‌شوند، معمولاً دلیل آن تجمع چربی و باکتری‌ها در فولیکول‌های مو است. آب لیمو، با اسید سیتریک موجود در خود، چربی اضافی پوست سر را کاهش داده و باکتری‌ها را از بین می‌برد.
برای استفاده از آب لیمو، فقط کافی است یک لیموی تازه را نصف کنید و آب آن را روی پوست سر خود بمالید. اجازه دهید 10 دقیقه بماند تا اثر خود را بگذارد، سپس با آب ولرم شست‌وشو دهید. این روش نه‌تنها به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند، بلکه پوست سر شما را تمیز و تازه خواهد کرد. تکرار این کار دو تا سه بار در هفته جوشهای سر را به‌سرعت کاهش دهد و پوستی صاف‌تر برای شما به ارمغان آورد.
اگر قصد از بین بردن جوشهای روی صورت را نیز دارید؛ روش‌های تزریقی مانند بوتاکس؛ بهترین راه‌کار برای درمان آن است؛ برای اطلاع از قیمت ژل بوتاکس و تعداد جلسات موردنیاز برای رفع جوش و جای جوش صورت، به کلینیک الف مراجعه کنید تا کارشناسان ما شما را راهنمایی کنند.
روش های دارویی و پزشکی برای درمان جوش کف سر
برای درمان جوش های پشت سر، پزشکان ممکن است بسته به شدت و نوع آکنه، درمان‌های دارویی یا پزشکی متفاوتی را تجویز کنند. هرکدام از این روش‌ها دارای مکانیزم اثر خاص خود هستند و بسته به شدت جوش‌ها متفاوت عمل می‌کنند:
پماد انتی بیوتیک برای جوش کف سر
اگر علت جوش پشت سر و گردن دلیل عفونت‌های باکتریایی باشد، پزشک ممکن است پمادهای آنتی‌بیوتیک موضعی مانند موپیروسین یا کلیندامایسین را تجویز کند. این داروها مستقیماً روی محل آکنه استفاده می‌شوند تا باکتری‌های عامل جوش را از بین ببرند و التهاب را کاهش دهند. مصرف منظم این پمادها باعث کاهش تدریجی عفونت‌های موضعی می‌شود.
بهترین انتی بیوتیک برای جوش سر
اگر عفونت و التهاب جوش های سر شدیدتر باشد، ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک خوراکی مثل داکسی‌سایکلین یا مینوسایکلین باشد. این داروها به کاهش التهاب و جلوگیری از گسترش عفونت کمک می‌کنند. معمولاً این روش درمان جوش سر برای افرادی تجویز می‌شود که جوشهای عمیق‌تر یا مقاوم‌تری دارند.
نوردرمانی برای از بین بردن جوش زیر پوستی سر
نوردرمانی یکی از روش‌های غیرتهاجمی برای درمان جوشهای کف سر است که از نورهای خاصی مانند نور آبی یا قرمز استفاده می‌کند. این روش به کاهش فعالیت باکتری‌ها و چربی‌های موجود روی پوست کمک می‌کند و در نتیجه باعث کاهش جوش پشت گردن یا روی سر می‌شود.
تزریقات استروئیدی برای درمان جوش داخل سر
برای کاهش التهاب شدید و درد در جوشهای عمیق‌تر و مقاوم، پزشک ممکن است از تزریق استروئید استفاده کند. این روش در مواقعی که جوش‌ها به شکل کیستی یا ندولی ظاهر می‌شوند، مورد‌استفاده قرار می‌گیرد و سریعاً التهاب انواع جوش سر را کاهش می‌دهد.
از بین بردن جوش چرکی کف سر با داروهای خاص مانند ایزوترتینوئین
در صورت وجود جوشهای شدید و مزمن که به سایر درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند، داروی خوراکی ایزوترتینوئین (معروف به آکوتان) تجویز می‌شود. این دارو باعث کاهش تولید چربی پوست و جلوگیری از بسته شدن منافذ پوست می‌شود. این روش به دلیل عوارض جانبی جدی نیاز به مشورت مداوم با پزشک دارد و معمولاً آخرین راه‌حل در درمان جوشهای شدید است.
اگر قصد استفاده از این داروها برای درمان جای جوش فرورفته را نیز دارید، حتما در مورد میزان دوز مصرفی این محصولات با پزشک مشورت کنید.
آیا جوش سر خطرناک است؟
در بیشتر موارد، جوش کف سر خطرناک نیست و معمولاً به دلایل ساده‌ای مانند چربی زیاد، آلودگی، یا تحریکات پوستی ایجاد می‌شود. اما در برخی شرایط خاص، ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی‌تر باشد یا منجربه عوارضی شود که نیاز به بررسی پزشکی دارد. اگر برای‌تان سوال است که چه زمانی جوش کف سر می‌تواند خطرناک باشد، به موارد زیر دقت کنید:
- اگر جوش پشت سر دردناک، بزرگ یا چرکی باشد:
ممکن است نشان‌دهنده فولیکولیت چرکی یا آبسه باشد که گاهی نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی دارد.
- اگر جوش روی سر همراه با ریزش مو باشد:
برخی عفونت‌های قارچی یا التهابات مزمن می‌توانند به فولیکول‌های مو آسیب بزنند و باعث ریزش دائمی شوند.
- اگر با تب یا علائم عفونت عمومی همراه است:
این وضعیت نادر است اما ممکن است به عفونت سیستمیک اشاره کند.
- اگر جوش زدن کف سر به درمان‌های خانگی یا دارویی پاسخ ندهد:
در این حالت باید بیماری‌های زمینه‌ای مانند درماتیت، پسوریازیس یا عفونت قارچی بررسی شوند.
اگر جوشهای کف سر ساده، کم‌تعداد و بدون علائم شدید هستند، معمولاً جای نگرانی نیست و با اصلاح بهداشت و انتخاب شامپوی مناسب بهبود می‌یابند. اما اگر مزمن، دردناک یا همراه با علائم دیگر باشند، بهتر است برای تشخیص دقیق به متخصص پوست مراجعه کنید.
با رعایت بهداشت و با داشتن روتین پوستی سر، از شر جوش‌ها خلاص شوید
در این مقاله در مورد علت جوش سر و درمان‌های آن صحبت کردیم. علت جوش کف سر شامل تغییرات هورمونی، تغذیه نامناسب، فولیکولیت، استرس و بیماری‌های پوستی و بهداشت نامناسب می‌شود. برای درمان جوش سر، ابتدا باید علت ایجاد این جوش‌ها توسط پزشک شناسایی شود و سپس برای درمان موثر اقدام کرد. برای درمان خانگی جوش سر نیز می‌توانید از روش‌های طبیعی مانند آب گوجه‌فرنگی، گلاب، سرکه سیب و روش‌های گیاهی مانند روغن درخت چای و جوجوبا استفاده کنید.
اگر شما نیز تجربه دردناک ناشی از جوش سر را داشته‌اید و آن را درمان کرده‌اید؛ تجربه‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید. همچنین در‌صورتی‌که علاوه‌بر رفع جوشهای سر قصد از بین بردن لکه های قهوه ای جای جوش را دارید، به کلینیک الف مراجعه کنید.
